Bos (vegetatie)

Bos biomen

De drie belangrijkste bosbiomen zijn naaldbossen, loofbossen en tropische regenwouden.

Naaldbossen

Naaldbossen strekken zich uit over Canada, Alaska, Noord-Azië en Noord-Europa. Hun belangrijkste bomen zijn groenblijvende naaldbomen die zaden produceren in kegels.

In de winter is het weer koud, maar als de sneeuw in de lente smelt, worden sommige delen van het bos moerasland. Er zijn niet veel verschillende soorten bomen in naaldbossen vanwege het koude weer, en de arme bodem. Afgevallen takken, naalden en dode dieren vergaan niet zo snel als in warmere streken. Daarom is de grond in naaldbossen niet erg vruchtbaar. Ook kunnen alleen die bomen overleven die zich aan het koude weer en de arme bodem hebben aangepast. Deze bomen hebben flexibele takken die zware sneeuwval kunnen dragen. Door de vorm van hun naalden verdampt er minder water uit hun bladeren.

Veel naaldbomen beschaduwen grote delen van de bodem eronder, waardoor veel planten niet op de bosbodem kunnen groeien. Sommige dieren die in de naaldbossen leven zijn boommarters, herten, beren, kariboes, elanden, lynes, heggen, en vogels zoals grijze uilen, kruisbekken, en marterachtigen.

Loofbossen

Loofbossen groeien meestal in de gematigde zone van Noord-Amerika, Europa en Azië. Ze hebben een gematigd klimaat tijdens de lente, de zomer, de herfst en de winter, met een neerslag van minstens 500 mm per jaar. De zomers zijn warm en de winters zijn koud, maar niet zo koud als de noordelijke naaldbossen. In de winter bedekt de sneeuw de grond en verliezen de loofbomen en -planten hun bladeren. De rottende bladeren helpen de bodem rijk te maken aan voedingsstoffen. Veel insecten, spinnen, slakken en wormen huizen in deze rijke grond. Wilde bloemen en varens groeien bijna overal in de lente. Nieuwe bladeren vangen de energie van de zon op en ontspruiten voor de hoge bomen ze in de schaduw zetten.

In de winter trekken veel vogels naar een warmer klimaat. Veel kleine dieren houden een winterslaap of aestivatie, met andere woorden, ze vertragen hun stofwisseling en slapen of blijven in hun holen. Sommige andere dieren vertragen juist hun stofwisseling en eten voedsel dat ze tijdens de zomer- en herfstmaanden hebben opgeslagen. In de winter zijn de bomen kaal, maar met de komst van de lente komen de bladeren weer uit, keren de vogels terug, worden er dieren geboren, en krijgen alle bosdieren het druk met hun leven. Dieren die we in dit biome kunnen zien of horen zijn beren, herten, wasberen, otters, bevers, vossen, kikkers, eekhoorns, slangen, salamanders, en vogels zoals spechten, roodborstjes, uilen, blauwe gaaien en de kleine vogels die meestal mezen worden genoemd.

Sommige loofbossen groeien op tropische plaatsen die geen winter hebben maar wel een nat seizoen en een droog seizoen.

Regenwouden

Tropische regenwouden groeien in Zuid-Amerika, Congo, Indonesië en enkele nabijgelegen landen, Hawaï en Oost-Australië. Tropische regenwouden hebben een toepasselijke naam, want het regent hier op ongeveer de helft van de dagen. Het enige seizoen in een tropisch regenwoud is de zomer, dus groeien de planten alle 12 maanden van het jaar. Bomen zijn hoog en dik in het regenwoud en ze groeien zo dicht op elkaar dat ze een grote paraplu van groen lijken te vormen, een zogenaamde luifel. Dit houdt het grootste deel van het zonlicht tegen. De lucht is benauwd als hij door het dichte bladerdak van de bomen wordt gefilterd. Het licht dat door dit bladerdak filtert is schemerig en groen. Alleen langs rivieroevers en op plaatsen die ontgonnen zijn, is er voldoende zonlicht om planten op de bosbodem te laten groeien.

Miljoenen soorten planten en dieren leven in de tropische wouden van de wereld. Het leven in het regenwoud bestaat op verschillende niveaus of lagen in de bomen. Elke laag heeft een naam, zoals 'opkomend', 'bladerdak', 'ondergroei', en 'bosbodem'. Op alle niveaus komt dierlijk leven voor.

Verwante pagina's

• Ontbossing