Muziek | vorm van kunst die gebruik maakt van geluid georganiseerd in de tijd

Definitie van muziek

Muziek is geluid dat is georganiseerd met behulp van ritme, melodie of harmonie. Als iemand tijdens het koken op pannen slaat, maakt dat geluid. Als iemand ritmisch op pannen of potten slaat, maakt hij een eenvoudige vorm van muziek.

Er zijn vier dingen die muziek meestal heeft:

• Muziek heeft vaak toonhoogte. Dit betekent hoge en lage tonen. Deuntjes bestaan uit noten die omhoog of omlaag gaan of op dezelfde toonhoogte blijven.
• Muziek heeft vaak ritme. Ritme is de manier waarop de muzikale klanken en stiltes in een volgorde worden gezet. Elke melodie heeft een ritme dat kan worden getikt. Muziek heeft meestal een regelmatige beat.
• Muziek heeft vaak dynamiek. Dit betekent dat het stil of luid is, of ergens daartussenin.
• Muziek heeft vaak timbre. Dit is een Frans woord (spreek uit: "TAM-br"). De "klankkleur" van een geluid is de manier waarop een geluid interessant is. Het soort geluid kan hard, zacht, droog, warm, of iets anders zijn. Timbre is wat een klarinet anders doet klinken dan een hobo, en wat de stem van de een anders doet klinken dan die van een ander.

Definities

Er bestaat geen eenvoudige definitie van muziek die alle gevallen dekt. Het is een kunstvorm, waarbij meningen een rol spelen. Muziek is wat mensen denken dat muziek is. Een andere benadering is het opsommen van de kwaliteiten die muziek moet hebben, zoals geluid met ritme, melodie, toonhoogte, timbre, enz.

Deze en andere pogingen vangen niet alle aspecten van muziek, of laten voorbeelden weg die wel degelijk muziek zijn. Muziek is een speciale gedeelde relatie tussen een persoon, het gedrag van die persoon, en een klinkend object.^p10 Muzikale ervaring en de muziek samen worden fenomenen genoemd, en de activiteit van het beschrijven van fenomenen wordt fenomenologie genoemd.

 

Geschiedenis

Zelfs in het stenen tijdperk maakten mensen muziek. De eerste muziek werd waarschijnlijk gemaakt om geluiden en ritmes te imiteren die in de natuur voorkwamen. Menselijke muziek kan deze verschijnselen weerspiegelen door gebruik te maken van patronen, herhaling en tonaliteit. Dit soort muziek bestaat vandaag de dag nog steeds. Sjamanen imiteren soms geluiden die in de natuur worden gehoord. Het kan ook dienen als vermaak (spelletjes), of praktisch nut hebben, zoals het aantrekken van dieren bij de jacht.

Sommige dieren kunnen ook muziek gebruiken. Zangvogels gebruiken zang om hun territorium te beschermen of een partner aan te trekken. Apen zijn gezien terwijl ze op holle boomstammen sloegen. Dit kan natuurlijk ook dienen om het territorium te verdedigen.

Het eerste muziekinstrument dat door mensen werd gebruikt, was waarschijnlijk de stem. De menselijke stem kan veel verschillende soorten geluiden maken. Het strottenhoofd (voice box) is als een blaasinstrument.

Het oudste bekende Neanderthaler tongbeen met de moderne menselijke vorm werd gevonden in 1983, wat erop wijst dat de Neanderthalers taal hadden, omdat het tongbeen de stemdoos in de menselijke keel ondersteunt.

De eerste ritme-instrumenten of percussie-instrumenten bestonden waarschijnlijk uit handgeklap, tegen elkaar geslagen stenen of andere dingen die nuttig zijn om de maat te houden. Er zijn vondsten van dit type die teruggaan tot het paleolithicum. Sommige daarvan zijn dubbelzinnig, want ze kunnen zowel als werktuig als muziekinstrument worden gebruikt.

De eerste fluiten

De oudste fluit die ooit is ontdekt, is mogelijk de Divje Babe-fluit, die in 1995 in de Sloveense grot Divje Babe I werd gevonden. Het is niet zeker dat het echt om een fluit gaat. Het voorwerp in kwestie is een stuk van het dijbeen van een jonge holenbeer, en is ongeveer 43.000 jaar oud. Maar of het een muziekinstrument is of gewoon een bot waarop gekauwd werd, is een voortdurend debat.

In 2008 ontdekten archeologen een fluit van been in de grot Hohle Fels bij Ulm, Duitsland. De fluit met vijf gaten heeft een V-vormig mondstuk en is gemaakt van een gierenvleugelbot. De vondst is de oudste bevestigde vondst van een muziekinstrument in de geschiedenis. In de grot zijn ook andere fluiten gevonden. Deze fluit werd gevonden naast de Venus van Hohle Fels en op korte afstand van het oudste bekende menselijke snijwerk. Toen zij hun ontdekking in 2009 bekendmaakten, suggereerden de wetenschappers dat de vondst aantoonde dat er een gevestigde muzikale traditie bestond toen de mens Europa koloniseerde.

De oudste bekende houten pijpen werden in 2004 ontdekt in de buurt van Greystones, Ierland. Een met hout beklede kuil bevatte een groep van zes fluiten van taxushout, tussen de 30 en 50 cm lang, taps toelopend aan één uiteinde, maar zonder vingergaten. Mogelijk zijn ze ooit samengebonden geweest.

In 1986 werden in Jiahu in de provincie Henan in China verschillende fluiten van been gevonden. Ze dateren uit ongeveer 6.000 voor Christus. Ze hebben elk 5 tot 8 gaten en zijn gemaakt van de holle beenderen van een vogel, de roodkroonkraanvogel. Ten tijde van de ontdekking was er nog één bespeelbaar. De bottenfluit speelt zowel de vijf- of zevennoten toonladder van Xia Zhi als de zesnoten toonladder van Qing Shang van het oude Chinese muzieksysteem.

Oude tijden

Het is niet bekend hoe de vroegste menselijke muziek eruitzag. Sommige architectuur en schilderijen zijn duizenden jaren oud, maar oude muziek kon niet overleven totdat mensen leerden om het op te schrijven. De enige manier waarop we kunnen gissen naar vroege muziek is door te kijken naar zeer oude schilderijen waarop mensen muziekinstrumenten bespelen, of door instrumenten te vinden bij archeologische opgravingen (ondergronds graven om oude dingen te vinden). Het vroegste stuk muziek dat ooit werd opgeschreven en dat niet verloren is gegaan, werd ontdekt op een tablet dat geschreven was in het Hurrisch, een taal die werd gesproken in en rond het noorden van Mesopotamië (waar nu Irak ligt), van ongeveer 1500 voor Christus.

Middeleeuwen

Een ander bewaard gebleven stuk vroege geschreven muziek was een ronde genaamd Sumer Is Icumen In. Het werd opgeschreven door een monnik rond het jaar 1250. Veel van de muziek in de Middeleeuwen (ruwweg 450-1420) was volksmuziek, gespeeld door werkende mensen die wilden zingen of dansen. Als mensen instrumenten bespeelden, speelden ze meestal voor dansers. De meeste muziek die werd opgeschreven was echter voor de katholieke kerk. Deze muziek werd geschreven voor monniken om in de kerk te zingen. Het heet Chant (of Gregoriaans).

Renaissance

In de Renaissance (ruwweg 1400-1550) was er veel muziek, en veel componisten schreven muziek die bewaard is gebleven, zodat deze vandaag de dag kan worden uitgevoerd, gespeeld of gezongen. In deze tijd werden veel nieuwe soorten kunst en muziek gemaakt.

Sommige muziek werd geschreven voor gebruik in kerkdiensten (gewijde muziek) door de Italiaanse componist Giovanni da Palestrina (1525-1594). In Palestrina's muziek zingen veel zangers samen (dit wordt een koor genoemd). Er was ook veel muziek die niet voor de kerk was geschreven, zoals vrolijke dansmuziek en romantische liefdesliedjes. Populaire instrumenten tijdens de Renaissance waren de violen (een snaarinstrument dat met een strijkstok wordt bespeeld), luiten (een getokkeld snaarinstrument dat een beetje lijkt op een gitaar), en de virginaal, een klein, stil toetsinstrument.

Barok

De barok (ruwweg 1600-1740) was een westers cultuurtijdperk. Het benadrukte drama en pracht in de beeldhouwkunst, schilderkunst, literatuur, dans en muziek. In de muziek is de term "barok" van toepassing op de laatste periode van dominantie van het imitatieve contrapunt, waarbij verschillende stemmen en instrumenten elkaar echoën maar op verschillende toonhoogten, waarbij de echo soms wordt omgekeerd en zelfs thematisch materiaal wordt omgekeerd.

De populariteit en het succes van de barokstijl werden aangemoedigd door de Rooms-Katholieke Kerk, die ten tijde van het Concilie van Trente had besloten dat de kunst religieuze thema's moest communiceren in directe en emotionele betrokkenheid. De hogere klasse zag de dramatische stijl van de barokke architectuur en kunst ook als een middel om indruk te maken op bezoekers en triomfantelijke macht en controle uit te drukken. Barokke paleizen zijn gebouwd rond een entree van hoven, grote trappen en ontvangstruimten van opeenvolgend toenemende weelde. Kunst, muziek, architectuur en literatuur inspireerden elkaar in de culturele beweging van de barok, toen kunstenaars onderzochten wat zij konden creëren uit herhaalde en gevarieerde patronen. Enkele kenmerken en aspecten van barokke schilderijen die deze stijl onderscheiden van andere zijn de overvloedige hoeveelheid details, vaak heldere polychromie, minder realistische gezichten van onderwerpen, en een algemeen gevoel van ontzag, wat een van de doelen was in de barokke kunst.

Het woord barok is waarschijnlijk afgeleid van het oude Portugese zelfstandig naamwoord "barroco", een parel die niet rond is, maar een onvoorspelbare en uitgebreide vorm heeft. In informeel gebruik kan het woord barok dus gewoon betekenen dat iets "uitgewerkt" is, met veel details, zonder verwijzing naar de barokstijlen van de zeventiende en achttiende eeuw.

Klassieke periode

In de westerse muziek betekent de klassieke periode de muziek van ongeveer 1750 tot 1825. Het was de tijd van componisten als Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Orkesten werden groter, en componisten schreven vaak langere muziekstukken, symfonieën genaamd, met verschillende delen (delen genoemd). Sommige delen van een symfonie waren luid en snel; andere delen waren rustig en droevig. De vorm van een muziekstuk was in die tijd erg belangrijk. Muziek moest een mooie 'vorm' hebben. Men gebruikte vaak een structuur die sonatevorm werd genoemd.

Een andere belangrijke muzieksoort was het strijkkwartet, een muziekstuk geschreven voor twee violen, een altviool en een violoncello. Net als symfonieën had strijkkwartetmuziek verschillende delen. Haydn, Mozart en Beethoven schreven elk veel beroemde strijkkwartetten.

In deze tijd werd de piano uitgevonden. Componisten hielden van de piano, omdat er dynamiek mee kon worden gespeeld (harder of zachter worden). Andere populaire instrumenten waren de viool, de violoncello, de fluit, de klarinet en de hobo.

Romantische periode

De 19e eeuw wordt de Romantiek genoemd. Componisten waren vooral geïnteresseerd in het overbrengen van hun emoties door middel van muziek. Een belangrijk instrument uit de Romantiek was de piano. Sommige componisten, zoals Frederic Chopin, schreven ingetogen, expressieve, rustig emotionele pianostukken. Vaak beschreef de muziek een gevoel of vertelde een verhaal met behulp van geluiden. Andere componisten, zoals Franz Schubert, schreven liederen voor een zanger en een pianist die Lied (het Duitse woord voor "lied") werden genoemd. Deze Lieder (meervoud van Lied) vertelden verhalen door gebruik te maken van de tekst (woorden) van het lied en door de fantasierijke pianobegeleiding. Andere componisten, zoals Richard Strauss en Franz Liszt creëerden verhalen en vertelden verhalen met alleen muziek, wat een toongedicht wordt genoemd. Componisten zoals Franz Liszt en Johannes Brahms gebruikten de piano om luide, dramatische, sterk emotionele muziek te spelen.

Veel componisten begonnen muziek te schrijven voor grotere orkesten, met wel 100 instrumenten. Het was de periode van het "nationalisme" (het gevoel trots te zijn op het eigen land) toen veel componisten muziek maakten met volksliedjes of melodieën uit hun land. Veel beroemde componisten leefden in deze tijd, zoals Franz Schubert, Felix Mendelssohn, Frederic Chopin, Johannes Brahms, Pjotr Tsjaikovski en Richard Wagner.

Moderne tijden

Vanaf ongeveer 1900 wordt de "moderne periode" genoemd. Veel 20e-eeuwse componisten wilden muziek componeren die anders klonk dan de klassieke en romantische muziek. Moderne componisten zochten naar nieuwe ideeën, zoals het gebruik van nieuwe instrumenten, andere vormen, andere klanken of andere harmonieën.

De componist Arnold Schönberg (1874-1951) schreef stukken die atonaal waren (dat wil zeggen dat ze niet klonken alsof ze in een duidelijke toonaard stonden). Later vond Schönberg een nieuw systeem uit voor het schrijven van muziek, het twaalftoonssysteem. Muziek geschreven met het twaalftoonssysteem klinkt voor sommigen vreemd, maar is mathematisch van aard en wordt vaak pas duidelijk na zorgvuldige bestudering. Zuivere twaalftoonsmuziek was populair onder academici in de jaren vijftig en zestig, maar sommige componisten, zoals Benjamin Britten, gebruiken het tegenwoordig, wanneer het nodig is om een bepaald gevoel te krijgen.

Een van de belangrijkste 20e-eeuwse componisten, Igor Stravinsky (1882-1971), schreef muziek met zeer ingewikkelde (moeilijke) akkoorden (groepen noten die samen worden gespeeld) en ritmes. Sommige componisten vonden dat de muziek te ingewikkeld werd en schreven daarom minimalistische stukken met zeer eenvoudige ideeën. In de jaren 1950 en 1960 experimenteerden componisten zoals Karlheinz Stockhausen met elektronische muziek, met behulp van elektronische circuits, versterkers en luidsprekers. In de jaren 1970 begonnen componisten elektronische synthesizers en muziekinstrumenten uit de rock-'n-roll muziek, zoals de elektrische gitaar, te gebruiken. Zij gebruikten deze nieuwe instrumenten om nieuwe geluiden te maken.

Componisten die in de jaren 1990 en 2000 schrijven, zoals John Adams (geboren in 1947) en James MacMillan (geboren in 1959), gebruiken vaak een mengeling van al deze ideeën, maar schrijven ook graag tonale muziek met eenvoudige melodieën.

Elektronische muziek

Muziek kan elektronisch worden geproduceerd. Dit gebeurt meestal door computers, keyboards, elektrische gitaren en diskettes. Ze kunnen traditionele instrumenten nabootsen, maar ook heel andere geluiden voortbrengen. Elektronische muziek van de 21e eeuw wordt meestal gemaakt met computerprogramma's en hardwaremixers.

Jazz

Jazz is een muzieksoort die rond 1900 werd uitgevonden in New Orleans in het zuiden van de VS. Daar woonden veel zwarte muzikanten die een muziekstijl speelden die bluesmuziek werd genoemd. Bluesmuziek werd beïnvloed door Afrikaanse muziek (omdat de zwarte mensen in de Verenigde Staten als slaven naar de Verenigde Staten waren gekomen. Ze werden met geweld uit Afrika gehaald). Bluesmuziek was een muziek die werd gespeeld door te zingen, met behulp van de mondharmonica, of de akoestische gitaar. Veel bluesnummers hadden droevige teksten over droevige emoties (gevoelens) of droevige ervaringen, zoals het verlies van een baan, het overlijden van een familielid of het naar de gevangenis moeten.

Jazzmuziek vermengde bluesmuziek met Europese muziek. Sommige zwarte componisten zoals Scott Joplin schreven muziek die ragtime werd genoemd, met een heel ander ritme dan de standaard Europese muziek, maar met noten die leken op sommige Europese muziek. Ragtime was een grote invloed op de vroege jazz, Dixieland jazz genaamd. Jazzmuzikanten gebruikten instrumenten zoals de trompet, saxofoon en klarinet voor de tunes (melodieën), drums voor de percussie en getokkelde contrabas, piano, banjo en gitaar voor het achtergrondritme (ritmische sectie). Jazz is meestal geïmproviseerd: de spelers verzinnen de muziek terwijl ze spelen. Ook al verzinnen jazzmuzikanten de muziek, jazzmuziek heeft nog steeds regels; de muzikanten spelen een reeks akkoorden (groepen noten) in volgorde.

Jazzmuziek heeft een swingend ritme. Het woord "swing" is moeilijk uit te leggen. Wil een ritme een "swingend ritme" zijn, dan moet het natuurlijk en ontspannen aanvoelen. Een swingend ritme lijkt zelfs niet op een mars. Er is een lang-kort gevoel in plaats van een gelijk-gelijk gevoel. Een "swingend ritme" maakt ook de mensen die luisteren enthousiast, omdat ze het mooi vinden klinken. Sommige mensen zeggen dat een "swingend ritme" ontstaat wanneer alle jazzmuzikanten dezelfde puls en energie van het nummer beginnen te voelen. Als een jazzband heel goed samen speelt, zullen mensen zeggen "dat is een swingende jazzband" of "die band swingt echt goed".

Jazz beïnvloedde andere soorten muziek zoals de westerse kunstmuziek uit de jaren 1920 en 1930. Componisten van kunstmuziek zoals George Gershwin schreven muziek die beïnvloed was door jazz. Jazzmuziek beïnvloedde popmuziek. In de jaren 1930 en 1940 begonnen veel popmuziekliedjes akkoorden of melodieën uit jazznummers te gebruiken. Een van de bekendste jazzmusici was Louis Armstrong (1900-1971).

Popmuziek

"Popmuziek is een soort populaire muziek waar veel mensen graag naar luisteren. De term "popmuziek" kan worden gebruikt voor alle soorten muziek die zijn geschreven om populair te zijn. Het woord "popmuziek" werd gebruikt vanaf ongeveer 1880, toen een soort muziek populair was.

De moderne popmuziek ontstond uit de rock and roll van de jaren 1950 (bijvoorbeeld Chuck Berry, Bo Diddley en Little Richard) en rockabilly (bijvoorbeeld Elvis Presley en Buddy Holly). In de jaren zestig werden The Beatles een beroemde popgroep. In de jaren 1970 werden andere muziekstijlen vermengd met popmuziek, zoals funk en soul. Popmuziek heeft meestal een zware (sterke) beat, zodat er goed op gedanst kan worden. Popzangers zingen gewoonlijk met microfoons die zijn aangesloten op een versterker en een luidspreker.

 
De fluit van Divje Babe  


Muzikanten van Amun, Graf van Nakht, 18e dynastie, West-Thebe  

Muzieknotatie

"Muzieknotatie" is de manier waarop muziek wordt opgeschreven. Muziek moet worden opgeschreven om te worden opgeslagen en onthouden voor toekomstige uitvoeringen. Zo kunnen componisten (mensen die muziek schrijven) anderen vertellen hoe zij het muziekstuk moeten spelen zoals het bedoeld is.

Solfège

Solfège (soms solfa genoemd) is de manier waarop tonen worden benoemd. Het is gemaakt om de verschillende tonen en toonhoogten een naam te geven. Bijvoorbeeld, de acht basistonen "Do, Re, Mi, Fa, So, La, Ti, Do" zijn slechts de namen van de acht tonen die de majeur toonladder bevestigen.

Geschreven muziek

Muziek kan op verschillende manieren worden geschreven. Wanneer muziek op een notenbalk wordt geschreven (zoals in het voorbeeld hiernaast), worden de toonhoogten (tonen) en hun duur weergegeven door symbolen die noten worden genoemd. Noten worden op de lijnen en in de ruimtes tussen de lijnen gezet. Elke positie zegt welke toon moet worden gespeeld. Hoe hoger de noot op de notenbalk staat, hoe hoger de toonhoogte. Hoe lager de noten staan, hoe lager de toonhoogte. De duur van de noten (hoe lang ze gespeeld worden) wordt aangegeven door de "koppen" van de noten zwart of wit te maken, en door ze stengels en vlaggen te geven.

Muziek kan ook met letters worden geschreven, door ze te benoemen zoals in de solfa "Do, Re, Mi, Fa, So, La, Ti, Do" of door ze met letters weer te geven. De volgende tabel laat zien hoe elke noot van de solfa wordt weergegeven in de Standaard Notatie:

Naam Solfa	Standaard notatie
Doe	C
Re	D
Mi	E
Fa	F
Dus	G
La	A
Ti	B

De Standaard Notatie werd gemaakt om de lezing van muzieknoten te vereenvoudigen, hoewel ze vooral wordt gebruikt om akkoorden en de namen van de muziektoonladders weer te geven.

Deze manieren om muziek weer te geven vergemakkelijken de manier waarop iemand muziek leest. Er zijn meer manieren om muziek te schrijven en weer te geven, maar die zijn minder bekend en mogelijk ingewikkelder.

 
Mozart : Eerste deel van de pianosonate K545 - een voorbeeld van het schrijven van muziek in notenbalken  

Hoe van muziek genieten

Door te luisteren

Mensen kunnen van muziek genieten door ernaar te luisteren. Ze kunnen naar concerten gaan om muzikanten te horen optreden. Klassieke muziek wordt meestal uitgevoerd in concertzalen, maar soms worden er grote festivals georganiseerd waar de muziek buiten wordt uitgevoerd, op een veld of in een stadion, zoals popfestivals. Mensen kunnen naar muziek luisteren op cd's, computers, iPods, televisie, de radio, cassettespelers en zelfs mobiele telefoons.

Er is tegenwoordig zoveel muziek, in liften, winkelcentra en winkels, dat het vaak een achtergrondgeluid wordt dat we niet echt horen.

Door te spelen of te zingen

Mensen kunnen een instrument leren bespelen. Het meest gebruikelijke voor complete beginners is waarschijnlijk de piano of het keyboard, de gitaar, of de blokfluit (die zeker het goedkoopst te koop is). Nadat zij toonladders hebben leren spelen, eenvoudige melodieën hebben leren spelen en de eenvoudigste muzieknotatie hebben leren lezen, kunnen zij nadenken over welk instrument zij verder willen ontwikkelen. Zij moeten een instrument kiezen dat praktisch is voor hun grootte. Een heel klein kind kan bijvoorbeeld geen full size contrabas spelen, omdat de contrabas meer dan een meter hoog is. Mensen moeten een instrument kiezen dat ze graag bespelen, want regelmatig spelen is de enige manier om beter te worden. Ten slotte helpt het om een goede leraar te hebben.

Door samen te stellen

Iedereen kan zijn eigen muziekstukken verzinnen. Het is niet moeilijk om eenvoudige liedjes of melodietjes (tunes) te componeren. Het is gemakkelijker voor mensen die zelf een instrument kunnen bespelen. Het enige wat nodig is, is experimenteren met de geluiden die een instrument maakt. Iemand kan een stuk verzinnen dat een verhaal vertelt, of gewoon een leuk deuntje vinden en nadenken over manieren waarop het elke keer dat het herhaald wordt veranderd kan worden. Het instrument kan iemands eigen stem zijn.

Feit is dat er tonnen instrumenten in de wereld zijn.

 

Gerelateerde pagina's

• Klassieke muziek
• Jazz muziek
• Cubaanse muziek
• Muziekinstrument
• Orkest
• Popmuziek
• Traditionele pop
• Toonladder (muziek)