Klassieke oudheid | brede term voor een lange periode van cultuurgeschiedenis rond de Middellandse Zee

Archaïsche periode (8e tot 6e eeuw v.Chr.)

De vroegste periode van de klassieke oudheid vond plaats vóór het opnieuw verschijnen van historische bronnen na de ineenstorting van de Bronstijd. De vroegste Griekse alfabetische inscripties dateren uit de eerste helft van de 8e eeuw. Van Homerus wordt gewoonlijk aangenomen dat hij in de 8e of 7e eeuw leefde, en zijn leven wordt vaak beschouwd als het begin van de klassieke oudheid. De traditionele datum voor de eerste Olympische Spelen in de Oudheid, in 776 voor Christus, was ook rond deze tijd. Volgens de Romeinse legende werd de stad Rome gesticht in 753 v.Chr. De eerste nederzetting op het Forum Romanum schijnt rond deze tijd te hebben plaatsgevonden.

Feniciërs

De Feniciërs breidden zich oorspronkelijk uit vanuit Levantijnse havens en domineerden tegen de 8e eeuw de handel in het Middellandse Zeegebied. Carthago werd gesticht in 814 v.C., en de Carthagers hadden tegen 700 v.C. stevige bolwerken gevestigd op Sicilië, Italië en Sardinië, wat leidde tot belangenconflicten met Etrurië.

Griekenland

De Archaïsche periode volgde op de Griekse Dark Ages, en zag de opkomst van democratie, filosofie, theater, poëzie, evenals de revitalisering van de geschreven taal (die tijdens de Dark Ages verloren was gegaan).

Pottenbakkersstijlen uit het latere deel van de Archaïsche tijd zijn het zwartfigurige aardewerk, waarmee in Korinthe in de 7e eeuw v. Chr. werd begonnen. De opvolger was de roodfigurige stijl, ontwikkeld door de Andokiden in ongeveer 530 v.Chr.

 

Klassiek Griekenland (5e tot 4e eeuw v.Chr.)

De klassieke periode van het oude Griekenland liep van de val van de Atheense tirannie in 510 voor Christus tot de dood van Alexander de Grote in 323 voor Christus. In deze periode ontstond de lange strijd tussen Sparta en Athene, en de oorlogen tussen de Grieken en de Perzen. De opkomst van Macedonië in de 4e eeuw deed alle andere politieke systemen teniet, althans voor een tijdje.

 
De omvang van het Romeinse Rijk onder Trajanus 117  


De omvang van de Romeinse Republiek en het Romeinse Rijk in 218 voor Christus (donkerrood), 133 voor Christus (lichtrood), 44 voor Christus (oranje), 14 na Christus (geel), na 14 na Christus (groen), en de maximale uitbreiding onder Trajanus 117 (lichtgroen).  


Deliaanse Liga ("Atheens Rijk"), vlak voor de Peloponnesische Oorlog in 431 voor Christus.  

Hellenistische periode (330 tot 146 v.Chr.)

De Hellenistische periode begon met Alexander, toen Grieks de lingua franca werd tot ver buiten Griekenland zelf, en de Hellenistische cultuur in contact kwam met de culturen van Perzië, Centraal-Azië, India en Egypte. De Hellenistische periode eindigde met de opkomst van de Romeinse Republiek tot een superregionale macht in de 2e eeuw v.Chr. en de Romeinse verovering van Griekenland in 146 v.Chr.

 

Romeinse Republiek (5e tot 1e eeuw v.Chr.)

Het Forum Romanum was het centrale gebied waaromheen het oude Rome zich ontwikkelde.

De republikeinse periode van het oude Rome begon met de omverwerping van de monarchie rond 509 v.C. en duurde meer dan 450 jaar tot de omverwerping ervan, via een reeks burgeroorlogen en de keizertijd.

 

Romeinse Rijk (1e eeuw v.Chr. tot 5e eeuw n.Chr.)

Over het precieze einde van de Republiek valt te twisten. De Romeinse burgers van die tijd erkenden niet dat de Republiek had opgehouden te bestaan.

Men zou kunnen zeggen dat Rome al een keizerlijk karakter had. Het had geen keizer toen het Gallië, Illyrië, Griekenland, Hispania en de Romeinse provincie Azië veroverde.

 

Late Oudheid (4e tot 6e eeuw na Christus)

Tijdens de Late Oudheid steeg het christendom onder Constantijn I, en werd uiteindelijk de Romeinse keizerlijke cultus in 393. Opeenvolgende invasies van Germaanse stammen betekenden het einde van het Westelijke Rijk in de 5e eeuw, maar het Oostelijke Rijk bleef gedurende de Middeleeuwen bestaan als het Byzantijnse Rijk.

 
Het Westelijke en Oost-Romeinse Rijk tegen 476  

Revivalisme

Respect voor de oudheid van Griekenland en Rome beïnvloedde de politiek, de filosofie, de beeldhouwkunst, de literatuur, het theater, het onderwijs, de architectuur en zelfs de seksualiteit.

In de politiek werd de aanwezigheid van een Romeinse keizer nog lang na de val van het rijk wenselijk geacht. Deze tendens bereikte zijn hoogtepunt toen Karel de Grote in het jaar 800 tot "Romeinse keizer" werd gekroond, een daad die leidde tot de vorming van het Heilige Roomse Rijk. De opvatting dat een keizer een monarch is die hoger staat dan een gewone koning dateert uit deze periode. In dit politieke ideaal zou er altijd een Romeins Rijk zijn, een staat waarvan de jurisdictie zich uitstrekte over de gehele beschaafde westerse wereld.

 

Subtopics

• Oude geschiedenis
• Oud Griekenland
• Het oude Rome
• Dacia
• Romeins Dacië
• Romeins Brittannië
• Hispania
• Het oude Macedonië
• Gaul
• Carthago

 

Gerelateerde pagina's

• Kofun-periode (Japan, 250 CE - 538 CE)
• Asuka-periode (Japan, 538 CE - 710 CE)