Geschiedenis van Europa

De geschiedenis van Europa is de hele tijd sinds het begin van de schriftelijke vastlegging op het Europese continent tot op de dag van vandaag. Het is traditioneel verdeeld in oud (voor de val van het West-Romeinse Rijk) middeleeuws, en modern (na de val van Constantinopel).

De Europese oudheid dateert van de Minoïsche beschaving, de Myceneën en later van Homerus' Ilias in het oude Griekenland van rond 700 voor Christus. De Romeinse Republiek werd opgericht in 509 voor Christus, die werd overgenomen door het nieuwe Romeinse Rijk van Octavianus op het hoogtepunt van de eerste eeuw voor Christus. De christelijke religie werd overgenomen in de vierde eeuw, en in de zesde eeuw werd deze georganiseerd, binnen het Rijk, door keizer Justinianus I (527-565) met vijf belangrijke steden: Rome, Constantinopel, Antiochië, Jeruzalem en Alexandrië. De val van het West-Romeinse Rijk werd gevolgd door een verval van West-Europa. Het Byzantijnse Rijk overleefde in het Oosten. Een nieuw schisma binnen het gezag van de kerk in 1054 werd toegevoegd aan de vroegere verdeling die sinds 451 was blijven bestaan. Het werd gevolgd door kruistochten vanuit het westen om het Heilige Land te redden van een mosliminvasie. De feodale samenleving begon af te breken, terwijl de Zwarte Dood zich verspreidde.

De val van Constantinopel in 1453 toonde de militaire zwakte van de christenen in Oost-Europa. Het wordt vaak gebruikt als uitgangspunt voor de moderne geschiedenis. Westerse christenen voltooiden de Reconquista en ontdekten een Nieuwe Wereld in 1492. Europa ontwaakte uit de middeleeuwse periode door de herontdekking van het klassieke leerproces, waarvan een groot deel in de moslimwereld in leven werd gehouden, terwijl de westerse kerk een groot deel als heidenen had afgewezen. De Renaissance werd gevolgd door de protestantse reformatie, toen priester Martin Luther het pauselijk gezag aanviel. De Dertigjarige Oorlog, het Verdrag van Westfalen en de Glorieuze Revolutie bereidden zich voor op uitbreiding en verlichting.

De Industriële Revolutie, die in Groot-Brittannië begon, liet massa's mensen, niet alleen de rijken, voor het eerst ontsnappen aan het leven van altijd arm zijn en zich nauwelijks voedsel of onderdak kunnen veroorloven. Het vroege Britse Rijk splitste zich op toen zijn koloniën in Amerika in opstand kwamen om hun eigen representatieve regering op te richten. De politieke veranderingen in continentaal Europa werden gestimuleerd door de Franse Revolutie, toen de mensen schreeuwden om liberté, egalité, broederschap (vrijheid, gelijkheid, broederschap). De Franse leider, Napoleon Bonaparte, veroverde en hervormde de sociale structuur van het continent door middel van een oorlog tot 1815, toen hij zijn laatste nederlaag bij de Slag bij Waterloo had geleden en in ballingschap werd weggestuurd. Naarmate meer en meer kleine bezitters van onroerend goed stemrecht kregen, vooral in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, ontwikkelde de socialistische en vakbondsactiviteit zich en werd Europa in 1848 door de revolutie gegrepen. De laatste overblijfselen van de lijfeigenschap werden in 1848 in Oostenrijk-Hongarije afgeschaft. De Russische lijfeigenschap werd in 1861 afgeschaft. De Balkanlanden begonnen hun onafhankelijkheid van het Ottomaanse Rijk te herwinnen. Na de Frans-Pruisische oorlog werden in 1870 en 1871 Italië en Duitsland gevormd, elk uit groepen van kleinere landen die dezelfde talen spraken.

Het conflict werd over de hele wereld heviger, in een jacht op keizerrijken, waar machtige landen minder machtige landen in kolonies veranderden, tot het uitbreken, in 1914, van de grootste oorlog die ooit tot dan toe werd uitgevochten. Het werd de Grote Oorlog genoemd, maar heet nu meestal de Eerste Wereldoorlog of de Eerste Wereldoorlog. In de wanhoop van de oorlog beloofde de Russische Revolutie het volk "vrede, brood en land" en leidde tot het einde van het Russische Rijk en de vervanging ervan door de vorming van de Sovjet-Unie. De nederlaag van Duitsland kwam ten koste van de economische verwoesting, die in 1919 formeel in het Verdrag van Versailles werd opgenomen, waarin werd gesteld dat de Eerste Wereldoorlog volledig de schuld was van Duitsland en zijn bondgenoten en waarin werd geëist dat zij het volledige bedrag dat de oorlog had gekost, zouden terugbetalen.

De Grote Depressie begon in 1929 en werd deels veroorzaakt door de economische problemen die werden veroorzaakt door de poging om Duitsland te dwingen te betalen voor de oorlog en deels door handelsbeperkingen. Miljoenen mensen over de hele wereld verloren hun baan. Regeringen veranderden in veel landen, sommige door verkiezingen en sommige door revoluties. De regeringen vielen al snel in twee grote groepen uiteen, namelijk die welke geloofden in vrijheid en mensenrechten en die welke het fascisme volgden. Deze twee zeer verschillende opvattingen leidden tot een Tweede Wereldoorlog, waarvan de meeste mensen die geschiedenis schrijven het gevoel hebben dat ze in Europa begonnen toen Duitsland in 1939 Polen binnenviel, maar zich al snel verspreidden naar de meeste landen in de wereld. Er werden oorlogen gevoerd die al op andere plaatsen plaatsvonden, met name de oorlog tussen Japan en China. Na deze oorlog verspreidde het communisme zich naar Midden- en Oost-Europa, waaronder de relatief nieuwe Oost-Europese landen Joegoslavië, Bulgarije, Roemenië, Albanië, en in Azië Noord-Vietnam en Noord-Korea, en iets later naar Cuba in de Caribische Zee, zeer dicht bij Noord-Amerika.

Het conflict tussen de voorstanders van een kapitalistische economie en een democratisch politiek systeem en een communistische economie en politiek systeem leidde tot de Koude Oorlog, een veertigjarige ruzie tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, twee van de landen die hadden samengewerkt om de Tweede Wereldoorlog te winnen en de twee landen die er met de machtigste strijdkrachten uit waren gekomen. Zij leidden respectievelijk een Westers blok en een Oosters blok, die Europa verdeelden. Beide partijen wilden hun type regering bevorderen. Overal ter wereld was men bang voor een kernoorlog vanwege de spanning, en Europa, verdeeld door het IJzeren Gordijn, werd verondersteld een waarschijnlijk slagveld te zijn.

Het communisme werd minder aantrekkelijk toen duidelijk werd dat het de economische groei minder effectief kon bevorderen dan de kapitalistische westerse staten en dat het niet geschikt was voor een hervorming die de vrijheid van meningsuiting voor iedereen mogelijk maakte. Daarom dwong de Sovjet-Unie Hongarije in 1956 zijn hervorming op te geven, gaf het land de voorkeur aan de bouw van de Berlijnse Muur in 1961 en stopte het de hervormingen in Tsjecho-Slowakije in 1968. Toen de Sovjetleider Gorbatsjov in 1988/89 duidelijk maakte dat hij de landen van het Oostblok niet zou dwingen zich aan het communisme te houden, werd de Berlijnse Muur in 1989 afgebroken en stortte de Sovjet-Unie in (1991). Toen was de Verenigde Staten de enige overgebleven supermacht. Europa ondertekende een nieuw vakbondsverdrag, dat in 2007 27 Europese landen omvatte.

Vragen en antwoorden

V: Wat is de traditionele indeling van de Europese geschiedenis?

V: Wanneer begon de oudheid van Europa?

V: Wanneer werd het christendom in Europa aangenomen?

V: Welke gebeurtenis markeerde een neergang in West-Europa?

V: Welke gebeurtenis leidde tot uitbreiding en verlichting in Europa?

V: Welke gebeurtenis leidde tot revoluties in continentaal Europa?

Zoek op letter